SUSE Linux üzerinde XGL kullanımı

Giriş

Xgl/Compiz kurulumunu ve ayarlarını SUSE Linux 10.1 ve SUSE Linux Enterprise Desktop 10 için görece kolaylaştırmak istedik (en azından using Xgl on older versions of SUSE Linux göre). Fakat yazılım hâlâ oldukça genç ve bazı zorluklara sahip. Bu sayfada SUSE Linux'da Xgl kurulumunu ve karşılaşabileceğiniz bazı sorunları anlattık.

En güncel paketleri almak

SUSE 10.1 çıktığından beri Xgl için pek çok önemli güncelleme yayınlandı, hatta SLED 10 RC2'den sonraysa bir kaç hata onarıldı.

Tüm paketlerin en son güncel hallerini SUSE Factory Distribution ile temin edebilirsiniz. En son compiz, xgl, ve libwnck paketlerini i586 veya x86_64 bölümlerinden indirin, ve en son xgl-hardware-list paketini ise noarch bölümünden indirin.

(Resmi SLED 10 sürümü tamamlanınca, fabrikadaki paketler daha sık değişecek gibi gözükmektedir, ve sizinde resmi olarak yayınlanan SUSE 10.1 ve SLED 10 güncelleme paketlerine daha sıkı bağlı olmanız gerekir.)

Compiz paketleri için farklı bir kaynaksa compiz.net topluluğudur. SUSE 10.1 paketleri ise buradadır. Bu paketlerin SUSE paketlerinde yer almayan deneysel ve 3. taraf paketlerini de içerdiğini unutmayın (ve dolayısıyla SUSE'de yer almayan hatalarıda içerirler).

Kurulum

Xgl kurulunca otomatik olarak etkinleşmez. Çalıştırmak için, denetim bölümünen "Desktop Effects"i çalıştırın. (GNOME'da kontrol merkezinden, veya uçbirimen(terminal) "gnome-xgl-settings" komutu ile veya KDE'de Run komutu ile mümkündür.)

Desktop Effects aracı, sisteminizi inceler ve Xgl'in çalışıp çalışmadığına bakar. Eğer yanlış bir şey bulursa, yapmanız gerekenleri tavsiye eder.

Desteklenen ve desteklenmeyen ekran kartları

Novell ATI, Intel ve NVIDIA'dan pek cok yaygın ekran kartını ve grafik işlemcisini test ederek Xgl ile uyumlu çalışıp çalışmadıklarına bakmıştır. Desktop Effects aracı size 4 şey söyleyecektir:

Ekran kartınız desteklenmektedir  

Xgl düzgün çalışacaktır.

Ekran kartınız Xgl ile çalışamaz. 

Desktop Effects aracı (a) kartınız 3d hzlandırıcıyı desteklemiyorsa veya (b) temel işlemler sırasında Xgl'nin kilitlenmesine yol açacaksa Xgl'ye izin vermez.

Ekran kartınız desteklenmiyor fakat çalışabilir. 

Kart tamamen kullanışsız değildir, fakat ya (a) can sıkacak kadar yavaş veya (b) zor işler yaparken takılabilir, çökebilir (örneğin , tam ekran görüntü oynatırken bir küpü döndürmek).

Ekran kartınız Xgl veri tabanında değil. 

Desktop Effects aracı elinden geldiği kadar Xgl'yi kurmaya çalışır fakat başarılı olabilirde olmayabilirde. Yeni kartlarla denemeler devam etmektedir ve güncellenmiş xgl-hardware-list paketleri yeni bilgiler geldikçe yayınlanacaktır.

Bazı durumlarda, sorunlar Xgl'deki hatalardan, ekran kartı sürücüsündeki hatalardan veya ilgili paketlerin güncelliğinden kaynaklanabilir.

3D Hızlandırıcı

Desktop Effects aracının size sağladığı diğer bir bilgi ise ekran kartınızda 3D hızlandırıcı özelliği olup olmadığıdır. Bazı kartlarda bu otomatiktir, bazılarında ise kendiniz ayar yapmanız gerekebilir.

INTEL işlemcili kartlarda 3D hızlandırıcıyı açma

Desteklenen Intel işlemcilerde, 3D hızlandırıcıyı destekleme sadece SaX2'de bir kutucuğu işaretlemektir. Desktop Effects 3D hızlandırıcının çalışır olmadığını görürse, SaX2'yi çalıştırarak bunu onarmanızı önerecektir. İlk SUSE 10.1 sürünümünde "Run SaX2" düğmesine tıklatmanız sizi SaX2'ye götürecek ve sizde doğru kutucuğu işaretleyeceksiniz. Daha yeni paketlerde "Run SaX2" düğmesi değişiklikleri libsax aracılığı ile sizin için yapacaktır.

ATI veya NVIDIA kartları için 3D hızlandırıcı

Desteklenen tüm ATI ve NVIDIA kartları 3D uygulamalar için imalatçıları tarafından yazılmış sürücüleriyle ön yüklü olarak gelirler. Eğer Desktop Effects aracı uygun yazılımın yüklü olmadığını tespit ederse, Yazılım Güncelleyicisinin sizin yerinize kurmasını önerecektir.

SLED10'da, kurulum sırasında Novell ile kayıt olursanız geçerli olacaktır. Eğer kayıtlı değilseniz, şimdi YaST'taki "Novell Customer Center Configuration" aracı ile yapabilirsiniz. Bu ATI ve NVIDIA sürücü ambarlarını sizin YaST/ZMD kurulum kaynak listenize atayacaktır dolayısıyla Desktop Effects ihtiyacı olduğunda onları bulabilecektir.

SUSE 10.1'de, yapılacak en kolay iş Desktop Effects'i çalıştırmadan önce sürücüleri elle yüklemektir. Atı sürücülerini http://www2.ati.com/suse/ ve NVIDIA sürücülerini ftp://download.nvidia.com/novell/ adresinde bulabilirsiniz. (Elle ikili sürücülerin seçeneksel kurulumu için http://www.suse.de/~sndirsch/.)

ATI kartınız varsa, Xgl'nin güvenli çalışması için pek çok özellik /etc/X11/xorg.conf içersinde olmalıdır. SUSE 10.1 ile gelen Desktop Effects sürümü bu değişiklikleri kendi yapamaz, bu Xgl'yi denemeden önce Factory Distribution compiz paketi kurmanın bir sebebidir. Using Xgl on older versions of SUSE Linux sayfası Fabrika paketlerini kuramadığınızda yapmanız gerekenleri anlatır.

Diğer kartlarda 3D desteği

Eğer Desktop Effects aracı ekran kartınızı tanımazsa, 3D hızlandırıcının desteklendiğini bilseniz dahi program onu kapalı olarak tanıyabilir. Desktop Effects 3D Hızlandırıcı olmadan Xgl'yi kullanmanıza izin vermeyeceği için bu bir sorun yaratır.

3D Hızlandırıcı otomatik tanımlama ayarlarını alt etmek için, Shift tuşuna basılı tutun ve "3D Acceleration" yanındaki "Disabled" yazısına çift tıklatın. Bunu sadece 3D hızlandırıcının makinenizde çalıştığından eminseniz yapın.

Xgl'yi çalıştırmak ve kapatmak

Desteklenen veya en azından kullanılabilir bir ekran kartınız varsa, 3D hızlandırıcıyı kullanmak için ekranın altında üzerinde "Enable Desktop Effects" yazan düğmeye basmanızla mümkün olacaktır. Bu düğmeye basınca sizden ana şifrenizi soracaktır ve bilgisayarınızı Xgl kullanımı için hazır hale getirecektir, son olarakta oturumu kapatarak X sunucusunu yeniden başlatın.

Eğer daha sonra XGL'yi kullanmak istemezseniz, Desktop Effect aracına geri gelerek bu özelliği kapatabilirsiniz.

XGL'yi açmaya çalışırken kayıt ekranı geri gelmezse komut satırından Xgl'yi kapatmak için gnome-xgl-switch --disable-xgl komutunu kullanabilirsiniz. (Ayrıca X'i yeniden başlatmak içinde rcxdm restart komutunu unutmayın.)

Compiz'i kullanmak ve ayarlamak

Compiz XGL için görsel etkilerin kullanılmasını sağlayan pencere ve birleşik yöneticisidir.

Compiz'i GNOME masa üstü ile kullanmak

Eğer önceden GNOME'da pencere yöneticisi olarak metacity kullanmaktaysanız (ön tanımlı ayar), XGL desteğini açtıktan sonra oturum açınca otomatik olarak compiz devreye girecektir. Compiz'de metacity'deki pek çok ön tanımlı tuş ve fare kısa yollarını kullanabilirsiniz. Eğer "Shortcuts" denetim bölümünde metacity ayarlarını değiştirdiyseniz geri gidip bunları tekrar compiz içinde değiştirmelisiniz. Aynı şekilde "Windows" denetim bölümüneki değişiklikleri de tekrarlamalısnız.

Compiz'i KDE masa üstü ile kullanmak

Öncelikle normal şekilde KDE'ye bağlanın. "Personal Settings" bölümüne gidin, sonra "Desktop", sonra da "Taskbar". "Show windows from all desktops" kutucuğunun işaretli olduğuna emin olun.

Şimdiyse KDE'nin Compiz'i X açılışıyla çalıştırabilmesi için ayar dosyası oluşturmalısınız. Herhangi bir metin editörünü açın. Aşağıdakileri kopyala yapıştır yapın:

[Desktop Entry]
Encoding=UTF-8
Exec=compiz --replace gconf & gnome-window-decorator &
GenericName[en_US]=
StartupNotify=false
Terminal=false
TerminalOptions=
Type=Application
X-KDE-autostart-after=kdesktop

Bunu kayıt edin. 'user'ın sizin kullanıcı adınız olduğu /home/user/.kde/Autostart klasörüne kaydedin. Dosyaya compiz.desktop adını verin. Yaptıktan sonra KDE oturumunu kapatıp tekrar açın. Artık yeni K Desktop Environment'da XGL etkindir. Ayrıca bakınız KDE üzerinden Xgl sorunları.

Compiz'i ayarlamak

Xgl'yi açmak ve kapatmak için kullanılan Desktop Effects aracı aynı zamanda compiz özelliklerini ayarlamak içinde kullanılabilir. Önceki gibi çalıştırın (GNOME Kontrol Merkezi ile veya Denetim Merkezi ile veya komut satırı ile), "Window Effects", "Desktop Cube", ve "Other Features" sekmeleri altındaki başlıklara bakın. Örneğin "cube" üzerindeki sanal masa üstü sayısını değiştirebilirsiniz, ekranın hangi köşesinin ekran tutucuyu etkinleştirebileceğini seçebilirsiniz.

Yukarıda değinildiği gibi, bazı klavye kısa yolları ve pencere yöneticisi özellikleri GNOME "Shortcuts" ve "Windows" kontrol paneli ile ayarlanabilir.

Yeni eklenen bazı karışık compiz özellikleri Desktop Effects aracı ile değiştirilemez. Ayrıca eğer üçüncü taraf compiz eklentileri eklediyseniz bunlarıda ayarlayamazsınız. "/apps/compiz/" altındaki "gconf-editor" aracı ile tüm compiz ayarlarına ulaşabilirsiniz (SUSE 10.1 menülerinde veya SLED Application Browser'da "GNOME Configuration Editor" ). Farklı özelliklerle ilgili kimi küçük belgeler orada bulunmaktadır. (ve Compiz sayfasında)

KDE Kullanıcıları

SUSE Linux 10.1 kurulumu sırasında ön tanımlı masa üstü olarak KDE'yi seçerseniz bazı sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Kayıt yöneticisi açılmadan hemen önce ilk ekrana dönebilirsiniz. dmesg size "X server startup timeout, terminating" diyebilir. Hem gnome hem de kde kuruluysa , /etc/sysconfig/displaymanager dosyasında DISPLAYMANAGER="gdm" olarak değişiklik yapın.

Bağlantılar

Xgl ve Compiz hakkında daha fazlası için Xgl ve Compiz bilgilerini okuyun. Xgl ile ilgili sorunlar için Xgl sorunları sayfasına bakınız.

Daha fazla destek için irc.freenode.org sayfasında #Xglyi ziyaret edin.