Harddiski Bölümleme
Mac sisteminize SUSE Linux yüklemek için, sabit diskinizin bölünmüş olması gerekmektdir. Bunu MacOS kurulum CD'sindeki araçlarla veya SUSE Linux kurulumu sırasında yapabilirsiniz. Eğer aynı sabit diski MacOs ve Linux arasında bölüştürmek isterseniz, diskinizi bölümledikten sonra her ikisini de yeniden yüklemeniz gerekmektedir. MacOs bölümlerini yeniden boyutlandırmanın başka bir yolu yok. MacOS'un Finder'da 'volumes' denen görünür bölümlere ihtiyacı vardır, Linux'la ilgili tüm ilgili belgeler disk bölümü terimini kullanır.
Not: SuSE Linux'un 10.1 önceki sürümleri YaST ile sabit diski yeniden bölümlemeyi desteklemezler. Herşeyin Linux kurumu başlamadan önce elle yapılması gerekir.
Aşağıdaki tanımlar yeniden bölümlemenin olası yollarını anlatmaktadır.
Her durumda: Kişisel verilerinizin ve sistem dosyalarınızın YEDEĞİNİ alınız ve bunları yeniden kullanabileceğinize emin olunuz.
İçindekiler
Apple PowerMac'de bölümlerin yerleşimi
MacOS ile bir işletim sistemi kullanabilmek için, küçük bir BootLoader bölümünün olması gerekir. Bunun dosya formatı OpenFirmware ile okunabilmelidir. Dolayısıyla mevcut durumda HFS kullanılmalıdır. MacOS'un kendisi HFS dosya sistemi üzerine yapılmıştır. OpenFirmware doğrudan MacOS dosya bölümlerinden okuyabildiği için normalde özel BootLoader bölümüne ihtiyacı yoktur. Fakat reiserfs, ext3 vb. gibi genel Linux dosya sistemlerini okuyamaz.
BootLoader disk bölümü dışında, Linux 'ana' bölümüne ve 'takas' bölümüne ihtiyaç vardır. İstenilirse daha çok veri bölümleri oluşturulabilir.Yani MacOS ve Linux arasında çift açılış için en azından 4 disk bölümü olmalıdır: MacOS için HFS disk bölümü, küçük bir HFS BootLoader bölümü, Linux içinse küçük bir takas bölümü ve kök bölümü.Disk bölümlerinin sırası önemli değildir, SuSE Linux her durumla başa çıkabilir.
Linux'un her disk için sınırlı sayıda bölümlemeye izin verdiğine ve 'mac' disk sürücüsünün daha çoğuna izin verdiğine dikkat ediniz. IDE sürücüler için,her bir disk için en yüksek bölüm sayısı 63 iken , SCSI, SATA ve Firewire için sadece 15 adettir.
MAcOS X'teki 'Disk Utility' , mevcut veri bölümleri arasında küçük boyutlu bölümler yaratarak disk başına bölüm sınırı sayısını kolaylıkla aşmanıza olanak tanır. Daha fazla disk bölümü isterseniz, kullanılmayacak ek bölümleri önleme için tüm disk bölümlerini Linux ile oluşturunuz.
MacOs 9 veya daha önceki sürümlerle çalışan IDE ve SCSI sürücülerinin az sayıda Apple_Driver disk bölümüne ihtiyacı vardır, aksi durumda mevcut disk bölümlerinin hiçbiri MacOS ile kullanılamaz. YaST bu disk bölümlerini görmez ve bunları okumaz.
MacOS X ile Bölümleme Yapma
- MacOS X kurulum CD'sinden ön yükleme yapın (Açılış sırasında C tuşuna basılı tutun), ve ilk ekranda 'Disk Utility'i açın(üsteki menüden).
- Diskinizi bölümleyin, MacOS için bir veya daha fazla bölüm ile SuSE Linux için büyük bir bölüm. Bu bölüm YaST'ın olası ihtiyaçları için bölünecektir.
- Değişiklikleri diske yazdıktan sonra MacOs kurulumunu açınız.
- Bunu yaptıktan sonra ,bilgisayarı yeniden açınız ve SuSE Linux kurulumunu başlatarak disk bölümlemeyi sonlandırınız.
MacOS 9 ile Bölümleme Yapma
- MacOS 9 kurulum CD'sinden ön yükleme yapın (Açılış sırasında C tuşuna basılı tutun) ve araçlar klasöründen 'Drive Setup'ı açın.
- Diskinizi bölümleyin, MacOS için bir veya daha fazla bölüm ile SuSE Linux için büyük bir bölüm. Bu bölüm YaST'ın olası ihtiyaçları için bölünecektir.
- Değişiklikleri diske yazdıktan sonra MacOs kurulumunu açınız.
- Bu yapıldıktan sonra ,bilgisayarı yeniden açınız ve SuSE Linux kurulumunu başlatarak disk bölümlemeyi sonlandırın.
YaST ile Bölümleme Yapma
- YaST ana ekrana gelince, olası disk bölümü yerleşimi için önerilerde bulunacaktır.Her ne kadar bu öneriler doğru ve kullanışlı olsa da, çoğu zaman ihtiyaçlarınız doğrultusunda değiştirilmesi gerekir. Bağlantıya tıklatarak bölümleme ekranına geçiniz. İlk ekranda 'Create Custom Partition Setup'ı seçiniz.
- Şimdi tüm sabit diski SuSE Linux için bölümleme veya özel bölümleme yapma şansınız var.
- Özel bölümleme ekranında, silmek, oluşturmak veya Linux dosya sistemi ile biçimlendirmek (format) istediğiniz bölümleri seçiniz. Linux için en büyük bölümü seçiniz ve 'Delete'e basınız. Daha sonra yaklaşık 32 MB boyutundaki küçük BootLoader bölümünü, takas ve ana bölümleri oluşturunuz.
Küçük HFS BootLoader bölümünü 'MacHFS' dosya sistemi ile biçimlendirmeyi(format) unutmayın, bu bölümü olduğu gibi bırakırsanız BootLoader yükleyicisi buraya kayıt yapamaz.
Küçük HFS bölümüne bağlama noktası atamayın, aksi halde BootLoader yükleyicisi ayarlayıcısı bağlama noktası atamada başarısız kalır.
pdisk ile elle Linux bölümleri yaratma
- Yaboot satırında belirtildiği gibi yazarak CD1'den SuSE kurulumunu başlatın:
install start_shell
- Bu sayede YaST yüklemeden önce çekirdek çalışacak ve diskinizi bölümlemenize izin verecektir.
- Çekirdekte, mevcut disk bölümlerinizi görmek için aşağıdaki komutu yazın:
pdisk -l # hard disklerinizi görmek için pdisk /dev/hda
#gerekirse hda'yı diğer cihazlarla değiştirmek için,
istemcide p yazarak disklerinizi ekrana yazdırın
Command (? for help): p Partition map (with 512 byte blocks) on '/dev/hda' #: type name length base ( size ) 1: Apple_partition_map 'Apple ' 63 @ 1 2: Apple_Free ' ' 262144 @ 64 (128.0M) 3: Apple_HFS 'Apple_HFS_Untitled_3' 83623936 @ 262208 ( 39.9G) 4: Apple_HFS 'Apple_HFS_Untitled_4' 30660096 @ 83886144 ( 15.4G)
- Not: bu sadece örnek bir ağaç çizelgesidir.
Yukarıdaki örnekte, bölüm 3 bizim OS X bölümümüz ve bölüm 4 ise Linux bölümümüzdür.
- pdisk ile boot, takas ve ana bölümleri oluşturun
# Delete the linux partition Command (? for help): d Partition number: 4
sonucu görün - 4. bölümün içi boşaldı.
Command (? for help): p Partition map (with 512 byte blocks) on '/dev/hda' #: type name length base ( size ) 1: Apple_partition_map 'Apple ' 63 @ 1 2: Apple_Free ' ' 262144 @ 64 (128.0M) 3: Apple_HFS 'Apple_HFS_Untitled_3' 83623936 @ 262208 ( 39.9G) 4: Apple_Free ' ' 30660096 @ 83886144 ( 15.4G)
BootLoader yükleyicisi için Apple Bootstrap bölümü oluşturma:
Command (? for help): C First Block: 4p # number of the free partition Length in blocks: 32m Name of partition: boot Type of partition: Apple_HFS
Takas bölümü oluşturma:
Command (? for help): C First Block: 5p # number of the free partition Length in blocks: 1300m # or any other size in MB (m) or GB (g) you want Name of partition: swap Type of partition: Linux
Linux kurulumu için ana bölümün oluşturulması:
Command (? for help): C First Block: 6p # number of the free partition Length in blocks: 15g Name of partition: root Type of partition: Linux
Sonucu görelim:
Command (? for help): p Partition map (with 512 byte blocks) on '/dev/hda' #: type name length base ( size ) 1: Apple_partition_map 'Apple ' 63 @ 1 2: Apple_Free ' ' 262144 @ 64 (128.0M) 3: Apple_HFS 'Apple_HFS_Untitled_3' 83623936 @ 262208 ( 39.9G) 4: Apple_HFS 'boot ' 65536 @ 83886144 ( 32.0M) 5: Linux 'swap ' 2662400 @ 83951680 ( 1.3G) 6: Linux 'root ' 30660096 @ 86614080 ( 14.6G)
Sonuçtan memnunsanız disk bölümlerini yazın:
Command (? for help): w
pdisk'ten çıkmak için 'q' ve çekirdekten çıkmak için 'exit' yazın.
Çekirdekten çıktığınız zaman, YaST başlayacaktır. Bölümleme aşamasına ulaşıncaya kadar ekrandaki adımları izleyin.
Bu aşamada YaST'ın bölümleme şeması önermesine veya bölümlenmiş diske müdahele etmesine izin vermemek oldukça önemlidir.Yapmamız gereken tek şey yeni tanımladığımız bölümlerin (BootLoader bölümü hariç) YaST tarafından biçimlendirilmesi(formatlanması) ve bağlanmasıdır.
Seçin:
'Partitioning'
-> 'Create Custom Partition Setup'
-> 'Custom Partitioning (for experts)'
BootLoader bölümünü seçin -> edit ->
MacHFS dosya biçimini seçin ve bu bölüme hiç bağlama noktası atanmadığından emin olun.
Takas bölümünü seçin -> edit -> uzantıyı Swap olarak seçin ve Swap'a bağlama noktası atayın.
Ana bölümü seçin -> edit -> Reiser veya EXT3 uzantısı atayın (hangisinin en uygun olduğunu düşünüyorsanız) bağlama noktasını '/' olarak seçin
Yüklemeye devam edin.
Bootloader Kurulumu
Kurulum sırasında, YaST 'bootloader'ı ayarlamaya çalışacaktır . 128 MB'den küçük olan Apple_HFS bölümlerini arayacaktır. Linux ana bölümü olarak oluşturulacak ile aynı sürücü dizininde bulursa, onu önyükleme bölümü olarak kullanacaktır. 'Expert settings' bölümündeki, özellikle bootloader konumunu iki kere dikkatlice kontrol edin.
- Bootloader kurulumu hakkında daha fazla bilgi için How to boot the various PPC machines'a bakınız.
Efsane 1: The Apple_Bootstrap Bölümlemesi
MacOS HFS dosya sistemini kullanmaktadır. Bu sistemin bir özelliği vardır: Bir klasör/dosya kutsanabilir (önyükleme için işaretlenebilir). Bellenim, Open Firmware önyükleme yolundan çift tersbölü çizgisi ile refere edildiğinde dosyaları tüm yol yerine, buradan yükleyecektir. MacOS bakış açısından, önyüklenebilir bir dosyanın biraz daha fazla ihtiyaçları olacaktır. En azından geçerli tip/yaratılış özellikli System ve Finder dosyalarını içermeli. Bunlara ilaveten, System dosyası bir kaç özel kaynağı da içermeli.Ancak maalesef, bu gereksinimlerin tam listesi yayınlanmış halde değildir. İyi bir uzlaşma için System ve Finder dosyaları Bootx dağıtımının miboot bölümünde yer almaktadır. Bu sahte bir System dosyası içerir, çalıştırılabilir bölümleri tamamen açık kaynaklıdır. Eğer bu iki dosya kutsanmış klasörde yer alırsa, tüm MacOS sürümleri bu klasörü önyükleme için kabul ederler ve kutsanmış bayrağı yalnız bırakırlar. İşin kötüsü Bootx dağıtımındaki tip/yaratış bayrakları doğru değildir ve kullanıcı tarafından ayarlanmaları gerekmektedir.
Eğer kutsanmış bir klasör boşsa veya içeriği MacOS kriterlerini karşılamıyorsa, kutsanmış bayrağı MacOS tarafından kaldırılır. Bu aynı zamanda dosyaların içeriği bellenim tarafından uygun görülse bile olabilir.
System ve Finder dosyalarını MacOs için Metrowerks CodeWarrior, CW4 ile oluşturabilirsiniz. Tüm miboot bölümleri açık kodludur, bu yine de kimileri için yeterli değildir. Sonuç olarak yeni bir bölümleme türü oluştu: Apple_Bootstrap. MacOS sadece bilinen türdeki bölümlerden yükleme yapabilecektir, örneğin Apple_HFS, Apple_UFS vb. Bunun dışındakiler göz ardı edilecektir. OpenFirmware sadece Apple_HFS veya Apple_Boot ile başlayan bölümlerden yükleme yapabilecektir.
SuSE Linux lilo kullanarak yaboot ve ilgili dosyaları HFS önyükleme bölümüne yükler. Bu herzaman System ve Finder dosyalarını kopyalar ve onlara doğru tip/yaratış çiftini atar:
hmount /dev/partition hmkdir suseboot hattrib -b suseboot hcd suseboot hcopy $TEMP/os-chooser :os-chooser hcopy $TEMP/yaboot.conf :yaboot.conf hcopy /lib/lilo/pmac/yaboot :yaboot hcopy /lib/lilo/pmac/Finder.bin :Finder hcopy /lib/lilo/pmac/System.bin :System hattrib -t tbxi -c chrp os-chooser hattrib -t FNDR -c MACS Finder hattrib -t zsys -c MACS System hattrib -t TEXT -c "R*ch" yaboot.conf hattrib -t BINA -c UNIX yaboot humount
Sonuç: Apple_Bootstrap disk bölümü oluşturmaya gerek yoktur. Apple_HFS bölümleri oluşturun. Bu size bölümleri MacOs üzerinden görmenize ve değişiklik yapabilmenize imkan tanır.
Efsane 2: Ön Yükleme Bölümünün Konumu
Tüm Mac'lar çizgesel(grafiksel) önyükleme bölümü seçicisine sahiptir: açılış sırasında Alt tuşuna basılı tutun. OpenFirmware bağlı tüm sürücüleri önyüklemeli HFS bölümü için tarayacaktır ve bunları düğmeler olarak gösterecektir. Sadece eski B&W G3 Mac'larında bu yoktur ki bu da küçük bir yamayla düzeltilebilir.
Yaboot ile küçük HFS önyükleme bölümünü seçebileceğimiz için, bu bölümün konumu o kadar da önemli değildir.
Sonuç: Yeni Mac'larda HFS ön yükleme bölümünün konumu o kadar da önemli değildir.(yeni == iBook1 ve daha yenileri).
IBM pSeries veya RS/6000 Sistemlerinde Disk Bölümü Yerleşimi
Desteklenen tüm IBM sistemleri msdos bölüm etiketini kullanırlar. YaST istenildiği takdirde bunları oluşturup üzerinde değişiklik yapabilir.
Sistem Kurulumunun Hızlı Bir Yolu
Kurulumun kolay bir yolu YaST disk bölümleyicisi sırasında 'use whole disk' denetim kutusunu işaretlemektir:
Bölümleyici
-> Create custom partitions
-> Select one of the offered drives, then <Next>
-> Click on Delete all partitions, then <Next>
Bu çalışan bir bölüm yerleşimi oluşturacaktır.
Özel disk bölüm yerleşimi oluşturma
Sistemi diskten önyüklemek için, ön yükleyici için bir ön bölüm gerekmektedir. Bu ön yükleme bölümü ya 0x41 PReP önyükleme bölümü veya 0x06 FAT olmalıdır.
- ne zaman 0x41 PReP Önyükleme Bölümü kullanmalı
- eğer çekirdekteki ve yaboot.conf.2taki ana dosya sistemi yaboot tarafından okunabiliyorsa. Bu ext2, ext3 ve reiserfs dosya sistemleri içindir.
- ne zaman 0x06 FAT bölümü kullanmalı
- eğer çekirdekteki ve yaboot.conf.2taki ana dosya sistemi yaboot tarafından okunamıyorsa. Bu LVM, raid yazılımı ve JFS içindir.
Her durum için, HER ZAMAN YaST'ta 16MB'lık 0x41 PReP Önyükleme Bölümü oluşturun. Bu bölüm sizin için doğru türe dönüşecektir, sahne arkasındaki sihir sağ olsun.
Yaboot'un eski sürümleri genişletilmiş/mantıksal bölümlerden okuyamaz, ayrıca XFS desteği hatalıdır ve pek çok hata içerir. Tüm bu hatalar SuSE Linux 10.1 ve SLES10 için düzeltilmiştir.